Pierwsza wzmianka o wsi Łodzia znajduje się w dokumencie z 1332 r. Prawa miejskie nadano jej w Przedborzu nad Pilicą w 1423 r., a wraz z nimi pozwolenie na organizowanie targów. Do końca XVII w. Łódź rozwijała się jako małe miasteczko rolnicze, będące własnością biskupstwa włocławskiego. Stała się ona wtedy lokalnym ośrodkiem handlowym oraz rzemieślniczym. Mieściło się tu osiem młynów oraz warsztaty kołodziejów, bednarzy, szewców, cieśli i rzeźników.
Okres najazdów szwedzkich w połowie XVII w. doprowadził do upadku i częściowego wyludnienia. W 1777 r. Łódź liczyła 265 mieszkańców, a w mieście stało 66 domów. Do II rozbioru Polski Łódź znajdowała się w województwie łęczyckim.
W 1798 roku, wskutek sekularyzacji dóbr kościelnych, stała się miastem rządowym. Od 1807 roku należała do Księstwa Warszawskiego,a od 1815 roku do Królestwa Polskiego. W 1820 r. decyzją władz rządowych nastąpiło włączenie Łodzi do grona osad przemysłowych i przeznaczenie jej roli ośrodka tkackiego i sukienniczego.
Decyzja ta była początkiem okresu rozwoju „Łodzi przemysłowej". Do Łodzi przybywali głównie niemieckojęzyczni tkacze z Wielkopolski, Śląska, Czech, Brandenburgii i Moraw. Rejony te posiadały długą tradycję rzemiosła tkackiego. W roku 1827 wytyczono nową osadę – Łódka, położoną na południe od Nowego Miasta, wzdłuż osi, którą stanowiła ulica Piotrkowska. Nastąpił gwałtowny rozwój Łodzi i przeobrażenie jej w ciągu kilkudziesięciu lat z małej mieściny w przemysłową metropolię z 500 tys. w 1914 r.
